ASKERLERDEN ZAFER İŞARETİ
Bu arada Kahire'de, askerlerin, sokağa çıkma yasağına karşı gelen göstericileri zafer işareti yaparak selamladığı bildirildi.
Basın mensupları, sokağa çıkma yasağının ilan edilmesinden birkaç saat sonra kent merkezinde dolaşan askeri kamyonlardaki askerlerin halka zafer işaretleri yaptıklarını ve göstericilerin de askerleri alkışladıklarını belirttiler. Göstericilerin bazılarının, askerlerle birlikte zırhlı personel taşıyıcıların üzerine çıkmaları ve polislerin göstericilerin ellerini sıkmaları dikkat çekti.
Öte yandan Kahire'nin merkezinde bazı polislerin üniformalarını çıkararak göstericilere katıldığı gözlendi.
DEVLET TELEVİZYONU VE DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI BİR SÜRELİĞİNE EL DEĞİŞTİRDİ
Başkent Kahire'de göstericiler, Enformasyon Bakanlığı kompleksi içinde bulunan devlet televizyonu binasını ele geçirdi. El Arabiya televizyonunun haberine göre, televizyonun yayını devam ediyor. Bu arada, Ordu birlikleri kısa süre içinde devlet televizyonunun da içinde bulunduğu Enformasyon Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığı'nın kontrolünü yeniden sağladı. Görgü tanıklarının bildirdiğine göre, askerler bu bakanlıkları yeniden ele geçirirken, şiddet olayı meydana gelmedi. Askeri birlikler, adalet, sanayi ve ticaret bakanlığı ve diğer birçok bakanlığın önünde askeri araçlarla barikat kurdu.
Bu arada, göstericiler, Nil Nehri kenarındaki Dünya Ticaret Merkezi ve otelini ateşe verdiler. Ordu birlikleri Kahire'deki tüm hassas noktaları kontrol altına aldı.
Göstericiler iktidardaki Ulusal Demokrasi Partisi'nin Kahire'deki merkez binasını ateşe verdi. İskenderiye'deki Ulusal Demokrasi Partisi'ne ait birçok binanın da göstericilerin saldırısına uğradığı ve yağmalandığı bildirildi.
Bu arada Mısır resmi haber ajansı MENA, tüm ülkede sokağa çıkma yasağı ilan edildiği haberini iptal etti. İlk açıklamada, gece sokağa çıkma yasağını Kahire, İskenderiye ve Süveyş için ilan edildiği bildirilmiş, sonra uygulamanın tüm ülkeye genişletildiği belirtilmişti.
MUMYALARI YAĞMALATMADILAR
Mısır'ın başkenti Kahire'de göstericiler, uygarlık tarihi açısından oldukça önemli eserlerin bulunduğu, eski Mısır'a ait mumyaların ve değerli eserlerin de yer aldığı müzeleri yağmacılardan koruyor.
Göstericiler Kahire'deki 4 müzenin etrafında, yağmacılara karşı insan zinciri oluşturdu. Ordu birlikleri hükümet binalarını kontrol altına almaya çalışırken, müzelerin güvenliğini planlarına dahil etmedi. Görgü tanıklarının ifadelerine göre, eski Mısır uygarlığına ait eserlerin bulunduğu Kahire Müzesi, Kahire İslam Eserleri Müzesi ve diğer iki müze, sivillerce korunuyor.
EN AZ 5 ÖLÜ, 870 YARALI
Reuters ajansına konuşan sağlık yetkilileri, Kahire'deki olaylarda en az 5 kişinin öldüğünü, 1030 kişinin de yaralandığını ifade etti. Yetkililer, Süveyş'te de 13 kişinin öldüğünü 75 kişininse yaralandığını belirtti.
Kahire'de hastanelerin kapasitesinin dolduğu ve yaralıların tedavisinde güçlükler yaşandığı bildirildi.
El Cezire televizyonu Kahire'deki gösterilerde, 2005'teki devlet başkanlığı seçiminde Mübarek karşısında açık farkla kaybeden Eymen Nur'un da yaralandığını bildirdi.
BARADEY'E EV HAPSİ
Mısır'da Mübarek karşıtı gösterilere katılmak için ülkeye dönen ve geçiş hükümetine başkanlık etmeye hazır olduğunu söyleyen muhalif lider Muhammed El Baradey, Cuma namazı çıkışında hükümet karşıtı yürüyüşe katıldığı için ev hapsine alındı.
Otuz yıldır devlet başkanlığı koltuğunda oturan Hüsnü Mübarek’in en güçlü rakibi olan Baradey, bugünkü gösteriler öncesi başkent Kahire'nin merkezindeki bir camide yaklaşık 2 bin kişiyle birlikte namaz kıldı. Ancak polis, Cuma namazının ardından taraftarlarıyla birlikte gösterilere katılan Baradey'in de aralarında bulunduğu kalabalığı dağıtmak için tazyikli su kullandı.
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (UAEK) eski başkanı Baradey ve taraftarlarının üzerine su sıkan polis, bazı Baradey yandaşlarını da copla dövdü. Bu gelişmenin ardından polis, Nobel Barış Ödülü sahibi Baradey'i ev hapsine aldı. Güvenlik güçlerinin, Baradey'e, Kahire'nin banliyölerindeki evinden dışarı çıkamayacağını söylediği belirtildi.
ABD'DEN İTİDAL ÇAĞRISI
ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton akşam saatlerinde yaptığı açıklamada Mısırlı yetkililerden vatandaşların haklarına saygı gösterilmesini ve siyasi ve ekonomik reform taleplerinin dikkate alınmasını talep etti.
Her iki tarafa da itidal çağrısında bulunan Clinton, "Mısır polisinin ve güvenlik güçlerinin protestoculara karşı şiddet kullanmasından dolayı derin kaygı duyuyoruz. Mısır hükümetinin güvenlik güçlerini önlemek için ellerinden geleni yapmalarını istiyoruz. Aynı zamanda protestocular da şiddetten kaçınmalı ve kendilerini barışçıl bir biçimde ifade etmeli" dedi. Clinton, Mısır yetkililerinden barışçıl protestolara izin vermelerini ve iletişimi kesmek için aldıkları önlemleri de geri çevirmelerini istedi.
Beyaz Saray Sözcüsü Robert Gibbs ise Mısır halkının "meşru şikayetleri" bulunduğunu ve bu şikayetlerin Mısır hükümeti tarafından derhal ele alınması gerektiğini söyledi. Gibbs, Beyaz Saray'da düzenlediği basın toplantısında, ABD Başkanı Barack Obama'nın, Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek ile şu ana kadar bir görüşme yapmadığını, ancak gelişmelerle ilgili ayrıntılı olarak bilgilendirildiğini aktardı.
Sözcü Gibbs, "Yardımlar konusundaki tutumumuzu, şu anki ve önümüzdeki günlerdeki gelişmelere göre gözden geçireceğiz" dedi. ABD Mısır'a, 2010 mali yılında 1,3 milyar dolar askeri yardım, 250 milyon dolar da ekonomik yardımda bulunmuştu.
Pentagon, Genelkurmay Başkanı Korgeneral Sami Enan başkanlığındaki üst düzey bir Mısır askeri heyetinin 1 hafta olarak planlanan Washington ziyeretini yarıda keserek ABD'den ayrıldığını açıkladı.
Öte yandan İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, Mısır yetkililerinden "halkın ifade özgürlüğüne baskı yapmamalarını" istedi.
AB’nin dış politika yüksek temsilcisi Catherine Ashton da Mısır hükümetinden şiddete son verilmesini ve tutuklu bulunan barışçı protestocuların serbest bırakılmasını istedi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise Mübarek'e destek vererek, "Arapların demokratik rejime geçmeleri için doğru zaman olduğunu düşünmüyorum" dedi.
BÜYÜK KARARTMA
Bugünkü tarihi gösteriler öncesi internet ve cep telefonu servisleri ise ülke genelinde büyük ölçüde kesildi.
Associated Press haber ajansı, ülkedeki 4 ana internet sağlayıcısı "Link Mısır", "Vodafone/Raya", "Telekom Mısır" ve "Etisalat Misr"in hizmetlerinin sabah saatlerinden itibaren tamamen kesildiğini belirtti. Ajans, cep telefonu kısa mesaj ve Blackberry Messenger servislerinin de kesintiye uğradığını da ifade etti.
İngiliz telekomünikasyon şirketi Vodafone'dan yapılan açıklamada, Mısırlı yetkililerin, ülkedeki belirli bölgelerde cep telefonu hizmetlerinin askıya alınması talimatını verdiklerini bildirdi. Şirketten yapılan açıklamada, "Mısır yasalarına göre yetkililerin böyle bir hakkı bulunduğu ve bu talimata uymak zorunda oldukları" belirtildi.
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Mübarek'e karşı planlanan büyük protesto gösterisinden önce ülkede internet erişiminin kesilmesinin ifade özgürlüğü ilkelerine aykırı olduğunu söyledi.
4 FRANSIZ GAZETECİYE GÖZALTI
Öte yandan Fransa Dışişleri Bakanlığının sözcüsü Bernard Valero, Mübarek yönetimine karşı gösterilerin yapıldığı Kahire'de 4 Fransız gazetecinin gözaltına alındığını açıkladı. Diplomatik bir kaynak, gözaltına alınan gazetecilerin Journal du Dimanche, Le Figaro, Paris-Match dergisi ve Sipa fotoğraf ajansında görev yaptıklarını belirtti. Gazetecilerin birkaç saat sonra serbest bırakıldığı bildirildi. Bu arada El Cezire, başkent Kahire'deki gösterilerde BBC muhabirinin yaralandığını duyurdu.
Mısır'da geçmişte de benzer ayaklanmalar görülmüştü. 1977 yılında dönemin devlet başkanı Enver Sedat'ın temel gıda maddelerine uygulanan devlet yardımlarını kaldırması üzerine protesto gösterileri yaşanmıştı. 36 saat süren eylemler daha sonra güvenlik güçlerince bastırılmıştı.
Bir benzer olay da 1990'larda yaşandı. İslamcı militanların ayaklanması üzerine çıkan olaylar ordunun şiddet kullanarak yaptığı müdahaleyle sona ermişti.
HAREKET FACEBOOK'TA BAŞLADI
Mısır’da halkı ısrarlı sokak protestoları için örgütleyen muhalif yapılaşmaların başında, “6 Nisan Gençlik Hareketi” geliyor. Mübarek karşıtlarının sesi her ne kadar ilk kez bu kadar gür çıkıyorsa da, bu hareketin kökeni, üç yıl öncesine dayanıyor. Hareket, Kübra Mahallesi adlı sanayi kentinde, 6 Nisan 2008 tarihini grev günü olarak ilân eden işçilere destek çıkan muhaliflerce Facebook üzerinden kuruldu. Süreç içerisinde özellikle de genç nüfustan büyük rağbet gören 6 Nisan Gençlik Hareketi, muhalif lider El Baradey tarafından da destekleniyor.
Öte yandan, her ne kadar kapısına mühür vurulduysa da, Müslüman Kardeşler, Mısır’da statükoyu zorlayan hareketlerin en gelenekseli olarak kalmaya devam ediyor. Ülkenin en geniş katılımlı örgütü olarak bilinen Müslüman Kardeşler, rejimin İslâm şeriatına göre yeniden düzenlenmesini savunuyor.
Hüsnü Mübarek karşıtı muhalefeti bir şemsiye gibi aynı çatı altında buluşturmayı hedefleyen “Milli Değişim Hareketi”yse, El Baradey tarafından oluşturuldu. Hareket, salı günü bir çağrıda bulunarak, Mübarek’in istifa etmesini, parlementonunsa lav edilerek acilen seçimlere gidilmesini istedi.
